Navigation Menu+

ΕΥΘΥΝΗ 2004-KARAGIOZIS 2016

Posted on Apr 22, 2016 | 0 comments

 

ΣΕ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ Ο ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ ΜΕΤΑΠΟΙΕΙ  ΚΑΠΟΙΑ ΑΠ’ ΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΑΝ ΣΕ ΤΕΥΧΗ ΤΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΤΟ 2004. ΓΙΑΤΙ Η ΕΥΘΥΝΗ ΟΧΙ ΜΟΝΟ Η ΠΑΛΙΑ ΑΛΛΑ ΚΑΙ Η ΝΕΑ ΕΙΝΑΙ ΠΛΕΟΝ ΚΑΙ ΔΙΚΗ ΜΑΣ ΕΥΘΥΝΗ.

f5974351b005c47d351dc0f3e8233e31_1024


 

Η μεταποίηση του ποιήματος “ΥΔΑΤΟΣΗΜΑ” του Τάκη Βαρβιτσιώτη, Σελ 230, ΕΥΘΥΝΗ 2004, Τεύχος 389

(Γραμμένο στης 19/04/2016 στο ΛΟΝΔΙΝΟ)

epiloxias-2

“Κυανή γλώσσα”

 

Ανυψώθηκα σαν όνειρο

αδιάρρηκτο από ύπνους

καταβροχθίζω τις ανάσες μου

κι έτσι αναπνέω

αμετακίνητη η παιδική σας ηλικία

μ’ αλλεπάλληλες ρωγμές αιωνιότητας

μες τους απρόσιτους καθρέφτες

αντήχησα ως όψη

κατακερματισμένος euro και δραχμές

αναλλοίωτα Ευρωπαίος

και  Έλληνας λησμονημένος

αλφαβητάρι σκότους

τελετουργικό κυανής γλώσσας

ήχος ευτυχισμένος μεταφέρομαι

από ακορντεόν σε ακορντεόν

ίσως αθέατος όπως η ψυχή

γίνομαι πάλι σπλάχνο

αργοπορημένο στον θάνατο

κενοτάφιο γιομισμένο τουλίπες

και πηγές ψιθύρων

καμπαναριό γραφής

ανασυρόμαστε απ’  τις γέννες

βαριά τραυματισμένοι

και μένουμε στην εντατική εφ’ όρου ζωής

προαναγγέλλω το παρελθόν

με δοξάρι και σιωπή σας απαρνούμαι

επερχόμενοι ποιητές

εξακολουθώ όμως

απρόσιτα υπαρκτός να είμαι

πένθιμο μέλλον βαλσαμωμένο

υδατόσημο αβυθόμετρο

ανθίσταμαι αξερίζωτος

περιχαρακωμένος στίχους

στον απροσδιόριστο έρωτα προφυλαγμένος

απογυμνωμένο γαλάζιο

η γραφή μου

εκθαμβωτικό Ω(μεγα)

και Α(λφα) γράμμα που

ανθίσταται σε κάθε τέλος

© MENELAOS KARAGIOZIS, HELLENIC POETRY, 2016

THE ORIGINAL POEM:

ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΑ

Γεννημένη μέσα στου σκότους

Τήν τελετουργία

Η ψυχή αργοπορεί ν’ αρχίσει

Να γίνεται πάλι κυανή

[…]

ΚΑΜΠΑΝΑΡΙΟ ΑΠΟ ΤΟΥΛΙΠΕΣ

Καμπαναριό από τουλίπες

Εφιαλτικές

Πού καταβροχθίζουν το γαλάζιο

Κί προαναγγέλλουν

Τήν επερχόμεη θύελλα.

[…]

© ΕΥΘΥΝΗ, 2004

ΤΑΚΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ (1916-2011)

Takis_Varvitsiotis

Πολυβραβευμένος έλληνας ποιητής, με διεθνή αναγνώριση. Στα 70 και πλέον χρόνια της ενασχόλησής του με την ποίηση, συγκέντρωσε τις περισσότερες ίσως διακρίσεις, που έχουν δοθεί σε έλληνα ποιητή. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους λυρικούς ποιητές της μεταπολεμικής περιόδου. Ο νομπελίστας Οδυσσέας Ελύτης τον είχε χαρακτηρίσει «Ευρωπαίο ποιητή μιας σπάνιας ευαισθησίας και βαθύ γνώστη της λυρικής τέχνης, που αξίζει τον έπαινο, όχι μόνο της ιδιαίτερης πατρίδας του, αλλά και των καλλιεργημένων ανθρώπων όλου του κόσμου».

Ο Τάκης Βαρβιτσιώτης γεννήθηκε στις 17 Απριλίου 1916 στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου και εργάστηκε ως δικηγόρος. Την πρώτη του ποιητική εμφάνιση την έκανε σε ηλικία είκοσι ετών, στο πρωτοποριακό περιοδικό «Μακεδονικές Ημέρες», με την εκδοτική ομάδα του οποίου συνδέθηκε στενά. Έκτοτε, αφιερώθηκε στην ποίηση με πάθος και συνέπεια.

Το 1949 εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο «Φύλλα Καπνού». Συνολικά, το ποιητικό του έργο περιλαμβάνει 22 ποιητικές συλλογές. Διακρίθηκε και ως δοκιμιογράφος και μεταφραστής. Μετέφρασε κυρίως γάλλους, ισπανούς και λατινοαμερικάνους ποιητές, μεταξύ των οποίων οι Μποντλέρ, Λόρκα, Απολινέρ, Μαλαρμέ, Νερούδα και Ελάρ.

Για τους νεότερους ομοτέχνους του, ο Τάκης Βαρβιτσιώτης αποτελούσε σημείο αναφοράς. Υπήρξε ο τελευταίος επιζών ποιητής της παλιάς λογοτεχνικής παράδοσης της Θεσσαλονίκης και της λογοτεχνικής συντροφιάς του φαρμακείου του Ν. Γ. Πεντζίκη, συνεργάτης των θρυλικών περιοδικών, «Κοχλίας» και «Μορφές».

Η ποίησή του είναι λυρική, ενορατική, μυστικιστική, στα βήματα του νεοσυμβολισμού, με επιρροές και από τους υπερρεαλιστές ποιητές Πολ Ελάρ και Πιερ Ρεβερντί. «Η ποίησή του εκμηδενίζει τις υλικές αντιστάσεις και το βάρος των πραγμάτων, ώστε να προβάλουν με την ονειρική τους υπόσταση και να δείξουν την όψη του κόσμου πιο ωραία. Έτσι, η ζωή κοιταγμένη απ’ το πρίσμα της τέχνης, αποβάλλει τη σκληρότητά της, συμφιλιώνει τις αντιθέσεις της και ξαναγυρίζει σε μια κατάσταση παιδικής αθωότητας, όπου τα πράγματα είναι ακόμα “κρύσταλλα των ονείρων” και “τραγουδούν” μέσα σε μυθικούς καθρέφτες», επισημαίνει ο μελετητής του έργου του Κώστας Στεργιόπουλος.

Ο Βαρβιτσιώτης υπήρξε από τους πιο πολυμεταφρασμένους και πολυβραβευμένους έλληνες ποιητές. Είχε τιμηθεί, μεταξύ άλλων, με το Βραβείο της Ομάδας των Δώδεκα (1959), το Α’ Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1985), το Βραβείο Ποίησης της Ακαδημίας Αθηνών (1977), το Βραβείο Ουράνη (1987), το Βραβείο Ποίησης του Δήμου Θεσσαλονίκης (1959), το Βραβείο της Ελληνικής Εταιρείας Χριστιανικών Γραμμάτων (1992), το Χρυσό Μετάλλιο των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου (1987).

«Είναι καιρός να καλλιεργηθεί η ιδέα ότι η ποίηση –όπως και η τέχνη γενικότερα– είναι ένας σταυρός μαρτυρίου, που τον σηκώνουν μοναχά άνθρωποι σημαδεμένοι από τη μοίρα, μία νόσος εκ γενετής. Με δύο λόγια δημοκρατία, σοσιαλισμός, χριστιανισμός είναι το τρίπτυχο που αντιπροσωπεύει και συμπυκνώνει την πνευματική μου υπόσταση», έλεγε σε συνέντευξή του, με αφορμή την απονομή του βαλκανικού βραβείου ποίησης «Αίμος» το 2006.

Ήταν μέλος της Παγκόσμιας Οργάνωσης των Ποιητών και επισκέφθηκε ως επίσημος προσκεκλημένος τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου διάβασε ποιήματά του κι έδωσε διαλέξεις σε διάφορα πανεπιστήμια (Χάρβαρντ, Πρίνστον, Γέιλ, κ.α.). Επίσης, επισκέφθηκε με πρόσκληση του Υπουργείου Πολιτισμού τη Ρουμανία και την Ισπανία. Έλαβε μέρος σε πολλά συνέδρια της Παγκόσμιας Οργάνωσης των Ποιητών, σε φεστιβάλ και άλλες διεθνείς συναντήσεις ως εκπρόσωπος της Ελλάδας.

Τιμήθηκε με το Παγκόσμιο Βραβείο Μυστικιστικής Ποίησης «Φερνάντο Ριέλο» στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών (Νέα Υόρκη, 1988), με το παράσημο του Ιππότη του Γαλλικού Τάγματος των Γραμμάτων και των Τεχνών από το Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας (1989) και το ευρωπαϊκό Βραβείο Χέρντερ από το Πανεπιστήμιο της Βιέννης (1994) με το αιτιολογικό ότι «είναι εκπρόσωπος εκείνης της πλειάδας των ελλήνων ποιητών που έχει συμβάλει μ’ έναν τρόπο ζωτικό και απρόοπτο στην παγκόσμια λογοτεχνία της εποχής μας, και το πλούσιο ποιητικό έργο του αποτελεί μια κορυφαία στιγμή της σύγχρονης ελληνικής λυρικής ποίησης, βρίσκοντας αναγνώριση και έξω από την πατρίδα του».

Το Μάρτιο του 1995 εκλέγεται μέλος της Διεθνούς Ακαδημίας «Μιχαήλ Εμινέσκου» που εδρεύει στη Ρουμανία, στις 23 Νοεμβριου 1995 του απονέμεται από το Ευρωπαικό Κοινοβούλιο χρυσό μετάλλιο τιμής για τη μεγάλη συμβολή του στα ευρωπαϊκά γράμματα, ύστερα από πρόταση της Παγκόσμιας Οργάνωσης των Ποιητών, και στις 26 Οκτωμβρίου του ίδιου έτους τού απονέμεται από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας το παράσημο του Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος.

Στις 15 Μαρτίου 1997 του απονέμεται εκ μέρους του Ιταλικού Κράτους στη Ραγκούλα της Σικελίας, και σε επίσημη τελετή που έγινε στο κυβερνείο της πόλης αυτής, το Διεθνές Βραβείο «Ίμπλα: μία γέφυρα για την Ευρώπη». Τον Οκτώβριο του 1997 το Αριστείο της Τάξεως Γραμμάτων και Τεχνών από το Ίδρυμα Εθνικού και Θρησκευτικού Προβληματισμού και στις 10 Ιουνίου 1998 το Χρυσό Μετάλλιο Τιμής από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Στις 3 Δεκεμβρίου 1998 εκλέχθηκε αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Αναγορεύθηκε επίτιμος διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού πανεπιστημίου Αθηνών, στις 9 Αυγούστου 1999.

Ο Τάκης Βαρβιτσιώτης πέθανε την 1η Φεβρουαρίου 2011, σε ηλικία 95 ετών.

sansimera

 

KOSTAS LOUTSAS IS PAINTING TAKIS VARVITSIOTIS


 

Η μεταποίηση των ποιήματων “ΑΠΟΚΛΙΣΗ, ΠΕΡΙΠΑΤΟΣ, ΛΟΓΙΑ ΣΤΙΓΜΗΣ, ΜΑΡΤΥΡΙΑ” του Γιώργου Καρτέρη, Σελ 109, ΕΥΘΥΝΗ 2004, Τεύχος 387

(Γραμμένο στης 19/04/2016 στο ΛΟΝΔΙΝΟ)

epiloxias-2

“ΚΟΝΤΡΑ ΣΤΑ ΛΟΓΙΑ”

 

Κάποτε μου είχαν απομείνει

λίγες μνήμες σελήνης

βουβές οι λέξεις

πληγώνουν τον στίχο

μητρικό δηλητήριο-γάλα

με δίπατες ψυχές

και πληγές αυτοκτονημένες

πανάρχαιος σαν θλίψη

γουβιάζω όπως το φως

στην ανοιγμένη πόρτα

παλιοί μου φίλοι οι αργιλέδες

κι έρημος περίπατος η μοίρα

ψάχνοντας χτύπους στις ξένες σου καρδιές

ερωτεύθηκα, καλοκαίριασα

επιφώνημα κι απόκλιση αγάπης

μελαχρινός περίπατος

λικνίζομαι σιωπές κόντρα στα λόγια

χίμηξε η νύχτα απάνω σου

Ακρόπολη

σαν Τούρκος απελπισμένος

κι εμείς καθισμένοι

δίπλα στις κολώνες

έρημες τροχιές

με μουχρωμένο βλέμμα

και πέλμα παλιό και πέτρινο

αφεθήκαμε στους καταρράχτες

ξαστέρωμα στοργής

μαρτυρικό ακρογιάλι

άραξε εκεί άδειος ο πόνος

φλοίσβοι μακρινοί

σκοτείνιασαν στα χείλη

θάλασσες, κάμποι κι ομίχλες

δεν έχει ούτε μια παλάμη ο ουρανός

© MENELAOS KARAGIOZIS, HELLENIC POETRY, 2016

THE ORIGINAL POEMS:

 

[…]

Αυτή η πανάρχαια θλίψη

Η πανάρχαια πληγή

Αν δεν γιάνει θ’ αυτοκτονήσω, είπε.

Καθώς έφευγε, σαν το κακό σκυλί

Ρίχτηκε πίσω του ο αγέρας

Κι η νύχτα γούβιαζε απ’ το φως

Στήν ανοιγμένη πόρτα.

[…]

© ΕΥΘΥΝΗ, 2004

 

Ο Γιώργος Καρτέρης γεννήθηκε στην Ερεσό Μυτιλήνης και μεγάλωσε στην Αθήνα όπου σπούδασε μαθηματικά. Έχει εκδώσει τρεις ποιητικές συλλογές: “Ήρθε και τ’ άλλο καλοκαίρι” (Αθήνα 1976), “Αγαλμάτων μεσιτείες” (Ίκαρος 1981), “Επιθέματα” (Περί τεχνών 1998). Μετά το πρώτο του μυθιστόρημα “Υπό σκιάν” (Εστία 1992) κυκλοφόρησαν δύο συλλογές διηγημάτων, “Σημείο αφής” (Περί τεχνών 1994), “Στον αστερισμό του Κυνός” (Αμητός 1999) και τα μυθιστορήματα “Ένας Παντελής και μισός” (Εστία 1996), “Κάτσε καλά” (Εστία 2000), “Έρωτες στην άκρη” (Εστία 2003), “Ερωτευμένος τρομοκράτης” (Μελάνι 2008).. Έχει δημοσιεύσει δοκίμια, ποιήματα και διηγήματα σε περιοδικά και εφημερίδες. Ο μονόλογος του “Στο τέρμα” απέσπασε το πρώτο βραβείο σε διαγωνισμό του ΔΗΠΕΘΕ Σερρών και ανέβηκε από τη “Νέα σκηνή” του θεάτρου το Δεκέμβριο του 2004 με πρωταγωνιστή τον Τάκη Βαμβακίδη. “Το μπιφτέκι”, σε θεατρική ανάγνωση από τους μαθητές της σχολής “Ανδρέας Βουτσινάς”, παρουσιάστηκε στο ΔΗΠΕΘΕ Σερρών το Μάρτιο του 2011. Το πρώτο του βιβλίο “Ήρθε και τ’ άλλο καλοκαίρι” τιμήθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού. Ζει στις Σέρρες και εργάζεται ως καθηγητής.

biblionet

Συνέντευξη στην Χρυσάνθη Ιακώβου

 

Ο Ερωτευμένος τρομοκράτης (Εκδόσεις Μελάνι, 2008) είναι, θα μπορούσε κανείς να πει, ένα βιβλίο πολιτικό. Στην ουσία είναι απλώς μια ματιά στην ιστορία της μεταπολίτευσης, με τους ήρωες να βρίσκονται στο μάτι του κυκλώνα και να διεκδικούν, να ερωτεύονται, να παλεύουν, να ρισκάρουν. Γρήγορες εξελίξεις, λιτή γλωσσική έκφραση, βαθιά σκιαγράφηση των προσώπων, ο Ερωτευμένος τρομοκράτης κυλάει γρήγορα και αβίαστα, εισάγοντας τον αναγνώστη σε έναν κόσμο απίστευτα οικείο.

Το βιβλίο σας «Ερωτευμένος τρομοκράτης», όπως εξάλλου φανερώνει και ο τίτλος του, έχει ως κεντρικό θέμα την τρομοκρατία στην Ελλάδα της μεταπολίτευσης. Ποιος ήταν ο λόγος που αποφασίσατε να ασχοληθείτε με ένα τόσο δύσκολο και παράλληλα τόσο ευαίσθητο θέμα;

Παρότι ακούγεται περίεργο, η αίσθηση που έχω, γράφοντας όλα αυτά τα χρόνια, είναι πως δεν τα διαλέγω εγώ τα θέματα, αλλά πως αυτά διαλέγουν εμένα. Για το συγκεκριμένο βιβλίο το ερέθισμα είχε δοθεί μετά το πρώτο χτύπημα της 17Ν, το Δεκέμβρη του 1975. Μάλιστα, η Ηλέκτρα, ηρωίδα του βιβλίου μου, πέφτει πάνω στην προκήρυξη που αναφέρεται στο θάνατο του Ρίτσαρντ Γουέλς, ξεψαχνίζοντας κάποιες κιτρινισμένες εφημερίδες γεμάτες σκόνη που τις κόβει την ανάσα. Είναι ένα κομμάτι εμβόλιμο από το πρώτο ξεκίνημα που είχα επιχειρήσει εκείνο τον καιρό και που, φυσικά, δεν καρποφόρησε. Έπρεπε να περάσουν κοντά τριάντα χρόνια, να σκάσει η μπόμπα στα χέρια του Σάββα Ξηρού, να εξαρθρωθεί η 17Ν, να γίνει η δίκη και να βγει στο φανερό η ποικιλότητα, αλλά και, σε μεγάλο βαθμό, η ασυμβατότητα των μελών της. Νετάρισε ο φακός, θα έλεγα, και καθάρισε η εικόνα. Καδράρισα σε τρία πρόσωπα: Δημήτρης Κουφοντίνας, Σάββας Ξηρός και Κώστας Τέλιος. Μέσα απ’ τις δηλώσεις που έκαναν, τις επιστολές που έστειλαν, τις συνεντεύξεις που έδωσαν, πρόβαλαν κάποια από τα χαρακτηριστικά των ηρώων μου. Τα λόγια του Κώστα Τέλιου «Ήθελα να φύγω, αλλά δεν με άφηναν. Με απειλούσαν με “απόλυση”» καθόρισαν ένα μέρος του θέματος και του δράματος του βιβλίου. Δε θα έλεγα όμως ότι αποφάσισα να γράψω ένα βιβλίο με κεντρικό θέμα την τρομοκρατία στην Ελλάδα της μεταπολίτευσης, θα έλεγα ότι έγραψα ένα μυθιστόρημα με αφορμή τη 17Ν για το λόγο ότι, απ’ την αρχή της εμφάνισής της, η δράση της υπήρξε μυθιστορηματική.

Ένα τέτοιου είδους θέμα ασφαλώς απαιτεί τόσο βαθιά γνώση της ιστορίας και επίγνωση της πολιτικής κατάστασης όσο και ενδελεχή έρευνα. Με ποιον τρόπο καταφέρατε να συγκεντρώσετε το απαραίτητο υλικό για τη συγγραφή του βιβλίου; Από πού αντλήσατε τις απαιτούμενες πληροφορίες;

Παρότι το ερεύνησα το θέμα βαθύτερα, έψαξα άλλες πηγές, διάβασα κάποια βιβλία, πιστεύω ότι το μυθιστόρημα οφείλει το ύφος του στη βασική πηγή που δεν είναι άλλη από τις προκηρύξεις –όχι μόνο της 17Ν– και τα σχετικά δημοσιεύματα των εφημερίδων. Στις σελίδες του βιβλίου συναντάμε, σχεδόν ατόφια, μια προκήρυξη του ΕΛΑ ύστερα από το θάνατο του Χρήστου Τσουτσουβή. Το υλικό που χρησιμοποίησα ήταν κυρίως εφημερίδες και είχα μεγάλο πρόβλημα γιατί, λόγω σκόνης, μου  δημιουργούσαν κρίσεις άσθματος και αναγκάστηκα να τις ξεφορτωθώ. Κράτησα κάποιες σημειώσεις και κάποια αποκόμματα. Από μια συρραφή αποσπασμάτων προκηρύξεων δημιούργησα ένα μακρύ και μάλλον τραχύ διάλογο ανάμεσα στον αναρχικό Δήμο και τον τρομοκράτη Στέλιο σε ένα άλλο βιβλίο μου, το «Ένας Παντελής και μισός».

Δεδομένου ότι το βιβλίο σας βασίζεται σε πραγματικά περιστατικά, πού σταματά η πραγματικότητα και πού ξεκινά η μυθοπλασία;

Το βιβλίο βασίζεται στη συμπλοκή που έγινε στου Γκύζη το Μάιο του 1985 και σκοτώθηκαν ο Χρήστος Τσουτσουβής και οι αστυνομικοί που συνεπλάκησαν μαζί του. Περνάει όλη η επικαιρότητα εκείνης της εποχής και ο πόλεμος των ανακοινώσεων των δύο κομμάτων, ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας, σχετικά με τον «πράσινο τρομοκράτη». Το βιβλίο αρχίζει με ένα πραγματικό περιστατικό που συνέβη σε μπαρ της Καλλιθέας. Ο ιδιοκτήτης του, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, πέθανε μετά τον άγριο ξυλοδαρμό του από κρανοφόρους φασίστες, ένας από τους οποίους αναδεικνύεται σε βασικό ήρωα του βιβλίου. Πιστεύω, πάντως, ότι για τον αναγνώστη δεν έχει μεγάλη σημασία πού σταματά η πραγματικότητα και πού ξεκινά η φαντασία. Για το συγγραφέα, όταν γράφει το βιβλίο, τα όρια είναι σαφή. Όταν κυλήσει ο καιρός όμως, ιδιαίτερα σε βιβλία με έντονο το αυτογραφικό στοιχείο, μπορεί να μη θυμάται ακριβώς ποια γεγονότα έζησε και ποια φαντάστηκε. Υπάρχει μια σύγχυση των ορίων που μπορεί να σε τρελάνει.

Ο «Ερωτευμένος τρομοκράτης» κινείται ανάμεσα σε δύο, κυρίως, θεματικές: το ταραγμένο πολιτικο-κοινωνικό καθεστώς και τον έρωτα. Ποιος ήταν ο λόγος που αποφασίσατε να δώσετε μια …ερωτική διάσταση σε ένα κατεξοχήν πολιτικό θέμα;

Γράφοντας εφευρίσκω, ανακαλύπτω, πειραματίζομαι, αντιμετωπίζω το μυθιστόρημα σαν τον πραγματικό κόσμο, όπου ποτέ δεν ξέρεις τι θα σου συμβεί από ώρα σε ώρα. Δεν έχω συγκεκριμένο σχέδιο και οι αποφάσεις μου, αν υπάρχουν, δεν έχουν ισχύ, εύκολα μπορούν να ανατραπούν καθώς σχηματοποιείται η πλοκή και παίρνουν υπόσταση οι χαρακτήρες. Αν υπάρχει κάποιος λόγος που έγραψα ένα βιβλίο μ’ αυτές τις δυο θεματικές, όπως σωστά παρατηρήσατε, έχει σχέση με τις εμμονές μου.

Στο βιβλίο σας, διά στόματος ηρώων, εμφανίζονται πολλές κοσμοθεωρίες, διαφορετικές οπτικές θεώρησης των πραγμάτων, ιδεολογίες σε σύγκρουση. Θεωρείτε ότι καταφέρατε ως αφηγητής και συγγραφέας να διατηρήσετε ισορροπία ή μέσα από τους ήρωες σας εκφράζετε και τις προσωπικές σας απόψεις;

Γράφω για να πω μια ιστορία, όχι για να περάσω κάποιο μήνυμα. Δεν πιστεύω στα μηνύματα, πιστεύω στις συγκρούσεις, είτε ιδεολογικές είναι αυτές είτε συναισθηματικές. Έβαλα τις κοσμοθεωρίες να συγκρούονται, ακριβώς όπως το διατυπώσατε, και -ελπίζω- χωρίς να μεροληπτώ. Αν υπάρχει ισορροπία, δεν είμαι σε θέση να το γνωρίζω. Πάνω σ’ αυτό το θέμα ξέρετε τι είναι το δύσκολο; Όχι οι απόψεις που έχει ο συγγραφέας, αλλά η συμπάθειά του απέναντι σε κάποιους ήρωες που προκύπτουν συμπαθητικοί. Η συμπάθεια, όπως και η φιλία, δεν πάνε μαζί με την αμεροληψία. Πάντως, όπως έχω ξαναπεί, ο συγγραφέας είναι άτομο περιορισμένης ευθύνης, χαμένο σε κάποιο λαβύρινθο, η γραφή είναι κάτι σαν το μίτο της Αριάδνης, τον βοηθάει να βρει το δρόμο του, να καταλάβει, να εννοήσει τα όσα συμβαίνουν γύρω του. Θέλω να πω: όχι ότι δεν έχω απόψεις, απλώς δεν τις εμπιστεύομαι.

Πού στοχεύετε γράφοντας ένα βιβλίο πολιτικό; Επιδιώκετε να δώσετε φως σε ένα ιδιαίτερο ζήτημα όπως η τρομοκρατία; Να επιχειρήσετε μια ανάλυση του σύγχρονου πολιτικο-κοινωνικού σκηνικού; Να δώσετε φωνή στις τρέχουσες ιδεολογίες;

Δεν έχω στόχους γράφοντας, έχω προσδοκίες. Προσδοκώ να βρω κάτι πρωτότυπο στην έκφραση, στη γλώσσα, κάτι δραματικό στην πλοκή, ανατρεπτικό ίσως. Δεν ενδιαφέρομαι να φωτίσω κανένα ζήτημα, να το αναλύσω. Περιγράφω κάποιες καταστάσεις όσο καλύτερα μπορώ, πιστεύοντας πως η συγγραφή είναι παιχνίδι. Παίζω, αλλά παράλληλα βάζω και τους όρους του παιχνιδιού: πώς αντιμετωπίζει ο τρομοκράτης έναν απρόσμενο ξαφνικό έρωτα, μια κρίση παγκρεατίτιδας ή μια κρίση συνείδησης; Οι τρέχουσες ιδεολογίες έχουν πολλή φωνή, εδώ που τα λέμε, για να σκεφτεί κανείς να τους δώσει περισσότερη. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις είναι προτιμότερο να αφαιρείς φωνή από το να δίνεις.

Ένα βιβλίο πολιτικού περιεχομένου που βασίζεται σε ιστορικά γεγονότα αποτελεί ένα απαιτητικό εγχείρημα. Αισθάνεστε ευχαριστημένος από το αποτέλεσμα; Και, από την άλλη, από την ανταπόκριση του κόσμου;

Νομίζω ότι σεβάστηκα τα ιστορικά δεδομένα, έδωσα το πολιτικό και το κοινωνικό πλαίσιο των γεγονότων που περιγράφω. Το εγχείρημα είναι εξίσου απαιτητικό πάντα. Ο αναγνώστης θέλει να ξέρει τις διαστάσεις του κόσμου που μέσα του κινείται διαβάζοντας. Ο αναγνώστης θέλει να ξέρει τα πάντα, ακόμη και τις προθέσεις σου που εσύ, σαν συγγραφέας, οφείλεις να αποκρύπτεις. Η ανταπόκρισή του είναι ένας παράγοντας που δύσκολα μπορεί να σταθμιστεί. Μην ξεχνάμε ότι υπάρχει μια βιομηχανία αναπαραγωγής του κιτς σε όλες τις μορφές της τέχνης. Οι περισσότεροι αναγνώστες διανύουν νηπιακή ηλικία, είναι ανώριμοι και κυρίως είναι τρωτοί απέναντι στο χυδαίο.

Κάποιος από τους ήρωες σας λέει: «Η δημοκρατία μπάζει νερά σε όλον τον κόσμο, μεταλλάσσεται, μετασχηματίζεται. Ωστόσο, μακροπρόθεσμα, αυτή η συνεχής μεταλλαγή τη διασώζει. Δεν υπάρχει άλλο πολίτευμα έτσι ευέλικτο και με τέτοιες δυνατότητες προσαρμογής». Συμφωνείτε με μια τέτοια άποψη; Και θεωρείτε ότι μπορεί να φωτίσει περιόδους μεταβατικές όπως αυτή που διανύουμε;

Για κάποιον που δεν εμπιστεύεται τις απόψεις του, ένα τέτοιο ερώτημα μπορεί να τον αποδιοργανώσει τελείως. Μάλλον θα πρέπει να είμαι πιο προσεχτικός με τους ήρωες και με αυτά που λένε. Νιώθω να με έχετε στριμώξει. Παρόλο που συμφωνώ με την άποψη, είμαι απαισιόδοξος για την περίοδο που διανύουμε. Θα τολμούσα να πω ωστόσο ότι βρισκόμαστε σε κάποιο στάδιο προσαρμογής. Αν και μοιάζει να μην είναι η καλύτερη που θα μπορούσε να περιμένει κανείς, ήταν η μόνη διαθέσιμη.

vakxikon.gr

vakxikon_to_neo_iakovouneo13


 

Η μεταποίηση του ποιήματος “ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 10” του Γιώργου Βέη, Σελ 105, ΕΥΘΥΝΗ 2004, Τεύχος 387

(Γραμμένο στης 19/04/2016 στο ΛΟΝΔΙΝΟ)

epiloxias-2

“ΞΑΦΝΟΥ ΚΑΙ ΒΙΑΙΑ”

 

Γέρνεις προς τον λαβύρινθο

άδολης κλωστής η ώρα είσαι

ποιό κρύο μου δείχνει

τις σκιές του

και γιατί;

επικίνδυνο τρόπαιο η γνώση

όσο πιστό κι αν είναι το χέρι

συλλαβισμένα έχει δάχτυλα και νύχια

διαστέλλονται οι σιωπές

αγγίγματα θαμπής φωνής

βήχοντας όνειρα

φυματικός της ποίησης

πόσο ετών και γερατειών είσαι;

κέρασμα σου τα κύτταρα

μονίμως ο κόσμος

στρίβοντας χάνεται

σταγόνες μορφής κι όρκων

νομίζω πως πλάι στο αγέρι

στέκω εγώ

αίγλη και πλάνη συνάμα

άθλια ζωντανός

συνεργός του σήμερα

ενδεχομένως να πεθάνεις

ξάφνου και βίαια

μεταμορφώνονται οι σκιές

σ’ ένα δώρο-φως εσωτερικό

περιμένω αν θα προλάβω δεν ξέρω

μα περιμένω αφού αντέχω ακόμη

την αναμονή μου

δοσμένος πιά σε μιά τιμαλφή δύναμη

είμαι έτοιμος

© MENELAOS KARAGIOZIS, HELLENIC POETRY, 2016

assets_LARGE_t_420_54536712

THE ORIGINAL POEM:

[…]

να όμως σε χάνω τώρα

που βήχοντας μπαίνω στο εσωτερικό της συνάντησης

λες κι ανοίγεται ξαφνικά μπροστά μου

το ενδεχόμενο βίαιων μεταμορφώσεων

δεν μπορώ παρά να σε περιμένω εδώ, σ’ αυτούς τους όρκους

πιστός των συλλαβών μιας άδολης ώρας

[…]

© ΕΥΘΥΝΗ, 2004

 

 Ο Γιώργος Βέης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1955. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί σε επτά ευρωπαϊκές γλώσσες και στα κινεζικά. Το πρώτο του βιβλίο, “Φόρμες και άλλα ποιήματα”, εκδόθηκε το 1974. Ακολούθησαν άλλα έντεκα βιβλία ποίησης, έως το “Μετάξι στον κήπο” (Ύψιλον, 2010). Από το 1976 ασχολείται με την κριτική της λογοτεχνίας. Μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Υπηρετεί στο Διπλωματικό Κλάδο του Υπουργείου Εξωτερικών. Διετέλεσε Πρόξενος στη Νέα Υόρκη, Γενικός Πρόξενος στο Ντόρτμουντ, στη Μελβούρνη, στο Χονγκ Κονγκ και στο Μακάο, σύμβουλος Πρεσβείας στο Πεκίνο και στη Σεούλ, επιτετραμμένος στο Καμερούν, με παράλληλη διαπίστευση στο Τσαντ, στο Σάο Τομέ-Πρινσίπε, στην Γκαμπόν, στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία και στη Γουϊνέα του Ισημερινού. Διετέλεσε πρέσβης στο Σουδάν, με παράλληλη διαπίστευση στη Σομαλία. Το 2010 τοποθετήθηκε πρέσβης στην Ινδονησία, με παράλληλη διαπίστευση στη Μαλαισία, στο Σουλτανάτο του Μπρουνέι και στο Ανατολικό Τιμόρ. Έχει τιμηθεί με το Κρατικό Βραβείο Μαρτυρίας το 2000, για το βιβλίο “Ασία, Ασία”, και με το Κρατικό Βραβείο Χρονικού-Μαρτυρίας το 2010, για το βιβλίο “Από το Τόκιο στο Χαρτούμ”. Η ποιητική του συλλογή “Λεπτομέρειες κόσμων” (εκδ. Ύψιλον) απέσπασε το Βραβείο Λάμπρος Πορφύρας της Ακαδημίας Αθηνών το 2007. Το 2012 του απονεμήθηκε ο Ανώτερος Ταξιάρχης του Φοίνικος για τις υπηρεσίες του στο διπλωματικό σώμα. Το 2014 τιμήθηκε με το Βραβείο Ποίησης του Ιδρύματος Πέτρου Χάρη της Ακαδημίας Αθηνών, για το σύνολο του έργου του. Τον Ιούλιο του 2015 προήχθη κατ’ απόλυτη εκλογή από τον βαθμό του Πληρεξούσιου Υπουργού Α’ στον βαθμό του Πρέσβεως και διορίστηκε Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στην UNESCO.

biblionet

Ένας ποιητής στην UNESCO

Ένας πολυβραβευμένος ποιητής και διπλωμάτης καριέρας, ο Γιώργος Βέης, αναλαμβάνει τα ηνία της εκπροσώπησής μας στην UNESCO. Ο Γιώργος Βέης παρέδωσε την προηγούμενη εβδομάδα τα διαπιστευτήριά του στη γενική γραμματέα του διεθνούς αυτού οργανισμού, δρα Ιρίνα Μπόκοβα, και ξεκινά τη θητεία του μέσα σε δύσκολο αλλά ελπιδοφόρο κλίμα.

Θα διαδεχθεί την Κατερίνα Δασκαλάκη, η οποία υπηρέτησε στη θέση της επικεφαλής της ελληνικής διπλωματικής αντιπροσωπείας ως πρέσβης εκ προσωπικοτήτων. Η παρουσία του έμπειρου πρέσβη στο Παρίσι αναμένεται να παίξει σημαντικό ρόλο. Υπενθυμίζουμε ότι μόλις την περασμένη άνοιξη το Βρετανικό Μουσείο απέρριψε το αίτημα που είχε καταθέσει η Ελλάδα για διαμεσολάβηση της UNESCO ως προς την επανένωση των παρθενωνείων γλυπτών.

Επίσης, η χώρα μας έχει δρομολογήσει την ένταξη των Φιλίππων στον κατάλογο των μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς και ακολουθούν και άλλοι αρχαιολογικοί χώροι. Τέλος, μια ισχυρή θέση της Ελλάδας στα τεκταινόμενα στην UNESCO, θα είχε σημαντικά πλεονεκτήματα για μας. Έχει λοιπόν βαρύνουσα σημασία το ότι ο Γιώργος Βέης, άνθρωπος του πολιτισμού ο ίδιος αλλά και με ευδόκιμη διπλωματική θητεία, ανέλαβε αυτό το πόστο.

Ο Γιώργος Βέης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1955. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί σε επτά ευρωπαϊκές γλώσσες και στα κινεζικά. Το πρώτο του βιβλίο, «Φόρμες και άλλα ποιήματα», εκδόθηκε το 1974. Ακολούθησαν άλλα έντεκα βιβλία ποίησης, έως το «Μετάξι στον κήπο» (Ύψιλον, 2010). Από το 1976 ασχολείται με την κριτική της λογοτεχνίας. Μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Υπηρετεί στον Διπλωματικό Κλάδο του υπουργείου Εξωτερικών.

Διετέλεσε πρόξενος στη Νέα Υόρκη, γενικός πρόξενος στο Ντόρτμουντ, στη Μελβούρνη, στο Χονγκ Κονγκ και στο Μακάο, σύμβουλος Πρεσβείας στο Πεκίνο και στη Σεούλ, επιτετραμμένος στο Καμερούν, με παράλληλη διαπίστευση στο Τσαντ, στο Σάο Τομέ-Πρινσίπε, στην Γκαμπόν, στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία και στη Γουινέα του Ισημερινού. Διετέλεσε πρέσβης στο Σουδάν, με παράλληλη διαπίστευση στη Σομαλία. Το 2010 τοποθετήθηκε πρέσβης στην Ινδονησία, με παράλληλη διαπίστευση στη Μαλαισία, στο Σουλτανάτο του Μπρουνέι και στο Ανατολικό Τιμόρ.

Βραβείο από την Ακαδημία

Ο Γιώργος Βέης τιμήθηκε με το κρατικό βραβείο μαρτυρίας 2009 (βιβλίο «Ασία, Ασία») και Χρονικού-Μαρτυρίας 2010, («Από το Τόκιο στο Χαρτούμ»). Επίσης, με το Βραβείο Λάμπρος Πορφύρας της Ακαδημίας Αθηνών το 2007 για την ποιητική συλλογή «Λεπτομέρειες κόσμων». Πέρσι τιμήθηκε με το Βραβείο Ποίησης του Ιδρύματος Πέτρου Χάρη της Ακαδημίας Αθηνών, για το σύνολο του έργου του. Το 2012 του απονεμήθηκε ο Ανώτερος Ταξιάρχης του Φοίνικος για τις υπηρεσίες του στο διπλωματικό σώμα.

 

ethnos.gr


sofa-logia-gia-th-zoh-eytynh-nea-akropolh


 

Η μεταποίηση των ποιημάτων “ΟΠΟΙΟΣ ΤΕΛΙΚΑ, ΠΟΣΟ ΕΛΑΦΡΥ, ΑΛΛΙΩΣ ΕΙΝΑΙ ΒΑΛΜΕΝΕΣ ΟΙ ΦΛΕΒΕΣ” της Νέλλυ Ζάξ, Σελ 73-74, ΕΥΘΥΝΗ 2004, Τεύχος 386

(Γραμμένο στης 19/04/2016 στο ΛΟΝΔΙΝΟ)

epiloxias-2

“Ανάποδα Γεννημένοι”

Εδώ πεθαίνει η ανάγνωση

στο μάτι απάνω

αγάπη λυτρωμένη απ΄τις πέτρες

βραχνάς ανάσας

νοστάλγησα τα ψάρια που ‘φαγα

κι ένα κύμα πνιγμένο στη ψυχή

άραγες είμαι άξιος λύπησης;

σαν τεθλασμένο όνειρο

ξεκίνησα να ταξιδεύω

στιγματισμένος αστραπές

βωμός η ποίηση

κι εγώ θυσίασα σπέρμα και παιδιά

μεγάλη η ελεημοσύνη της γραφής

ξεπαπούτσωτοι γιομίσαμε

ποδάρια και θα ‘ναι το χώμα στήθος

και τα πνευμόνια σύννεφα ελαφριά

πτερύγιο μαρτυρίου

θανατερές θύελλες σήψης

κι ο ήλιος ανήμπορος

σε ποιά κιβωτό

είμαστε θαμμένοι;

μυστικά αναμμένο αίμα

κατηφορίζουμε μαζί

φυγή σέρνουμε στη ράχη

μαυροστάλαγμα θεών

κι οι βραδινοί ώμοι

πεθαίνουν

αγροί, βράχια και φλέβες

τριανταφυλλένιο τίποτε

βουβό φιλί

ξεσχισμένα πρόσωπα

χαρτοπαίγνιο της λύπης

μεγάλωσε τόσο η καρδιά μητέρα

που δεν χωρά

βαλμένη αλλιώτικα στο σώμα

αλφαβητάρι μιας αγραμματοσύνης

η προαίσθησή μου

ότι θα γίνω ποιητής

απλοποιημένης πραγματικότητας

κι ανελέητος δούλος

συλλαβισμένος μπουμπούκια

ο στίχος αλχημεία ήχων

πύρινα αμπέλια

μαγεμένα λέξεις

ιδρύσαμε πόλεις

και φλέβες

κτίσαμε ζωγραφιές

ανάποδα γεννημένοι

όσο δέρμα κι αν ξεφορτωθούμε

κουρνιασμένος στα σπλάχνα

θα χαθεί ο ύπνος

η παιδική ηλικία της θάλασσας

πρασινίζει

αδελφωμένοι φωνάζουμε στον τρόμο

και μας χτυπά ο ίσκιος σφυριά φωτός

και από δύση κι ανατολή

περικυκλωμένοι είμαστε ήλιους

ορφανή η αυγή κι ο θάνατος

σύμβολο είναι και βουλιάζει

© MENELAOS KARAGIOZIS, HELLENIC POETRY, 2016

sachs_nelly

NELLY SACHS RECEIVES HER NOBEL PRIZE

 

Νέλλη Ζαξ: Ο χορός των διασωθέντων

Εμείς οι διασωθέντες,

Που από τα κενά οστά τους σμίλευε τους αυλούς του ο θάνατος

Στους τένοντες που ο θάνατος λύγιζε το δοξάρι

Τα κορμιά μας ακόμη θρηνολογούν

Με την ακρωτηριασμένη μουσική τους.

Εμείς οι διασωθέντες,

Ακόμη οι θηλιές για τους λαιμούς μας κρέμονται οι πλεγμένες

Εμπρός μας μες στον γαλανό αιθέρα-

Ακόμη οι κλεψύδρες με το αίμα μας γεμίζουν όπως στάζει

Εμείς οι διασωθέντες,

Ακόμη του φόβου μάς τρώνε τα σκουλήκια.

Το μέτωπό μας στη σκόνη είναι θαμμένο.

Εμείς οι διασωθέντες

Σας παρακαλούμε:

Δείξτε μας αργά τον ήλιο σας.

Οδηγήστε μας σημειωτόν από αστέρι σε αστέρι.

Αφήστε μας χαμηλόφωνα να ξαναμάθουμε τη ζωή

Αλλιώς ένα κελάηδισμα πουλιού,

Το γέμισμα ενός κουβά στη βρύση

Τον κακοσφραγισμένο θα μπορούσαν πόνο μας

Να τόνε κάνουν να ξεσπάσει κι αφρίζοντας να μας πετάξει μακριά-

Σας παρακαλούμε:

Μη μας δείχνετε ακόμη δαγκανιάρικα σκυλιά-

Θα μπορούσε, θα μπορούσε

Να καταρρεύσουμε σαν σκόνη-

Μπροστά στα μάτια σας να καταρρεύσουμε σαν σκόνη.

Μα τι κρατάει τους ιστούς μας ενωμένους;

Εμείς που εκπνεύσαμε

Που η ψυχή μας σε Κείνον κατέφυγε μεσάνυχτα

Πολύ πριν κάποιοι σώσουν τα κορμιά μας

Φυγαδεύοντάς τα στης στιγμής την κιβωτό.

Εμείς οι διασωθέντες,

Σφίγγουμε το χέρι σας

Αναγνωρίζουμε το μάτι σας-

Όμως μαζί μάς κρατάει πια μονάχα ο αποχαιρετισμός,

Ο αποχαιρετισμός μέσα στη σκόνη

Μας κρατάει μαζί σας ενωμένους

(Μετάφραση: Αγαθοκλής Αζέλης)

Νέλλη Ζαξ: Στα ενδιαιτήματα του θανάτου

Ακόμα κι αν τούτη η επιδερμίδα μου λιανιστεί

Δίχως σάρκα θα κοιτάζω τον Θεό μου

Ιώβ

 Αχ οι καμινάδες

Πάνω στα ευφάνταστα επινοημένα του θανάτου ενδιαιτήματα,

Όταν το σώμα του Ισραήλ διαλυμένο σε καπνό

Διαπερνούσε τον αέρα-

Όταν καθαριστής καπνοδόχων ένα αστέρι υποδέχτηκε

Που έγινε μαύρο

Ή μήπως ήτανε ηλίου ακτίνα;

Αχ οι καμινάδες!

Ελευθερίας οδοί για τη σκόνη του Ιερεμία και του Ιώβ-

Ποιος σας επινόησε κι έχτισε πέτρα την πέτρα

Το δρόμο για δραπέτες από καπνό;

Αχ τα ενδιαιτήματα του θανάτου,

Προκλητικά φτιαγμένα

Για τον σπιτονοικοκύρη, που αλλιώς ήτανε μουσαφίρης-

Αχ εσείς δάχτυλα,

Που το κατώφλι εφαρμόζατε

Σάμπως μαχαίρι μεταξύ θανάτου και ζωής-

Αχ καμινάδες εσείς,

Αχ δάχτυλα εσείς,

Και το σώμα του Ισραήλ μες στον καπνό

Να διαπερνάει τον αέρα

(Μετάφραση: Αγαθοκλής. Αζέλης)

Ο Αγαθοκλής Αζέλης γεννήθηκε το 1963 στη Μηλιά Μετσόβου. Σπούδασε αρχικά στην Αθήνα, στη Φιλοσοφική Σχολή. Υπότροφος του αυστριακού κράτους, του κληροδοτήματος «Σοφίας Σαριπόλου» και του «Κοινωφελούς Ιδρύματος Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης», παρακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου της Βιέννης, όπου εκπόνησε διδακτορική διατριβή στο αντικείμενο της Ιστορίας, έλαβε δε τον τίτλο του διδάκτορα με άριστα και τιμητική διάκριση.

Εργάστηκε ως έμμισθος ερευνητής στην Ακαδημία Επιστημών της Αυστρίας, ως Λέκτορας στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, όπου δίδαξε ελληνική γλώσσα, λογοτεχνία και ιστορία των ιδεών, και ως καθηγητής στο αγγλόφωνο «Διεθνές Σχολείο της Βιέννης». Από το 1997 διδάσκει στη Μέση Εκπαίδευση στην Ελλάδα ως φιλόλογος, ενώ κατά τα έτη 1999-2003 οργάνωσε τα Γενικά Αρχεία του Κράτους-Αρχεία Νομού Τρικάλων διατελώντας προϊστάμενος της υπηρεσίας. Εκ των συγγραφέων του σχολικού εγχειριδίου Ιστορίας Γ΄ Λυκείου θεωρητικής κατεύθυνσης, έχει συγγράψει εξωσχολικά βοηθήματα, ενώ βραβεύτηκε από το αυστριακό κράτος για τη μετάφραση γερμανόφωνης λογοτεχνίας στα ελληνικά. Έχει συμμετάσχει με ανακοινώσεις σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια με επιστημονικό ή εκπαιδευτικό περιεχόμενο και έχει δημοσιεύσει μελέτες σε ελληνικές και αυστριακές επιστημονικές επετηρίδες και συλλογικά έργα, στα ελληνικά και στα γερμανικά αντιστοίχως.

Έχει συνεργαστεί με ελληνικά λογοτεχνικά περιοδικά και έχει δημοσιεύσει δύο ποιητικές συλλογές, με τίτλο «Νύχτες στο θρυμματισμένο ενυδρείο» και «Εωθινές Επιγνώσεις». Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα γερμανικά και στα ισπανικά. Τα τελευταία επτά χρόνια εργάζεται ως καθηγητής φιλόλογος στο Μουσικό Σχολείο Τρικάλων.

babiera

WHEN IN EARLY SUMMER

nussbaum

 

ΕΧΕΙΣ ΚΙ ΕΣΥ ΕΥΘΥΝΗ (ΜΑΛΙΣΤΑ ΚΥΡΙΕ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ) ΑΝΕΛΑΒΕ ΠΛΕΟΝ ΚΙ ΕΣΥ ΤΗΝ ΔΙΚΙΑ ΣΟΥ ΕΥΘΥΝΗ

 

images

 


ΕΛΕΝΗ ΚΟΝΔΥΛΗ-ΜΠΑΣΟΥΚΟΥ (1957)

 

Γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Γαλλική, κατόπι Αραβική φιλολογία και ιστορία. Μέλος του Εθν. Κέντρου Επιστημ. Έρευνας του Βελγίου. Βραβείο της Βελγικής Ακαδημίας, Επίκουρη καθηγήτρια στην Φιλοσ. Σχολή Αθηνών. Έγραψε: “Εισαγωγή στη Λογοτεχνία των Αράβων”, μετέφρασε ποιήματα του Άδωνη.

HELEN KONDYLIS-POEM_FOR_YOU-=-

ΕΛΕΝΗ ΚΟΝΔΥΛΗ: ΙΣΛΑΜ

Η ΑΥΤΟΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΠΟΥ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕ Η ΕΛΕΝΗ ΣΤΟ netrino.gr

 

-τι θες μωρή και γράφεις ποιήματα; – δεν ξέρω, γράφω από τα δεκατρία μου, τότε που έπαψα να ζωγραφίζω.

– και γιατί τα δημοσίευσες; – γιατί τα κουβάλαγα ανέκαθεν σαν κάτι, σαν μια τρύπα που ήμουν μέσα τους, κ κάπου αναζητούσα μια έξοδο προς το φως.

– ποιοι ήταν αυτοί που διάβαζες πολύ από τους ποιητές; – ο Σεφέρης πάνω απ´ όλους. παιδικό ανάγνωσμα. και σχεδόν όλοι όσοι μου πέφταν κατά λάθος ή εξεπίτηδες στο χέρι, έλληνες, γάλλοι, άραβες. σύν τον Έλιοτ, και κάποιους άλλους από αλλού.

– πώς σου ήρθε να “δημοσιοποιήσεις” τα ποιήματά σου; – ο πρώτος άνθρωπος που είπε πως κάτι αξίζουν ήταν η Λίνα Μακρή, καθηγήτριά μου στα 14. Ο Χάρης Σακελλαρίου. τότε διηύθυνε κι ένα περιοδικό, “Νεο-ελληνικός λόγος”, και χωρίς να με ρωτήσει, δημοσίευσε ένα ποίημα που μιλούσε για την Αντιγόνη -που κάναμε σχολείο- μετά, χάρη στην πίστη που μου χάρισαν οι δυο αυτοί, πήρα μέρος σ´ένα μαθητικό ποιητικό διαγωνισμό, πήρα το πρώτο βραβείο, μου φαινόταν περίεργο, έστειλα γράμμα στον Ελύτη, πολύ πριν πάρει το νόμπελ, εγώ στα 19 μου τότε… Φυλάω τα 3 γραμματάκια του. Με κάλεσε σπίτι του, στην οδό σκουφά, και τον γνώρισα. Λίγο μετά ο Κώστας Τσιρόπουλος δημοσίευσε στο περιοδικό ευθύνη κάποια ποιήματά μου, κι από κει ήρθα σε επαφή μ´έναν άλλο μεγάλο που αγάπησα, τον Νικηφόρο Βρεττάκο.

Tο 1985, σχεδόν στα τριάντα μου, γνώρισα τον άραβα ποιητή ΄Αδωνη. Αυτός έγινε ένας σταθμός στη ζωή μου. μετά παντρεύτηκα και σταμάτησα να γράφω για δέκα χρόνια σχεδόν. Μετά με ξαναπήρε η μπάλα. όλα έμεναν στο συρτάρι μου. Μετά η γραφή με συνεπήρε και πάλι: πάντα βγαίνει αυτόματη. χωρίς ποτέ να ξέρω, όταν κάθομαι να γράψω, τι θα γράψω. Εξ αιτίας ενός βιβλίου που έβγαλα για τον Άδωνη, γνώρισα τον Τίτο Πατρίκιο, που είναι φίλος του Άδωνη. Την ώρα που σηκωνόμουν να φύγω, μου λέει ο Πατρίκιος: – “εσείς, εσείς, γράφετε; δικά σας ποιήματα εννοώ” – γράφω, αλλά δεν έχω δημοσιεύσει σχεδόν ποτέ. – ε, μου λέει ο πατρίκιος, να τα δημοσιεύσετε, γιατί αν τα γράφετε και δεν τα δημοσιεύετε θα σηκωθούν να σας φάνε.

Τον πήρα στα σοβαρά. του ζήτησα ραντεβού στις 28 Οκτωβρίου του 2005, διάβασε ό,τι του έδωσα. Φειδωλός και στριφνός, χωρίς να μου δίνει σημασία, τα διάβασε εν σιωπή μπροστά μου, και μου είπε πως αρκετά περίμενα.

Καιρός να τα βγάλω. Εντάξει, μα, πώς; πού; όλοι οι φίλοι μου μιλούσαν για χρήματα που θα έπρεπε να πληρώσω. τον Ιούνιο του 2005 έπρεπε να πάω στο εξωτερικό για ένα πολύ σοβαρό θέμα. Χρειαζόταν σχεδόν διαθήκη από μέρους μου. Θέλησα να δώσω το φάκελλο με τα ποιήματα στην κόρη του Χάρη Σακελλαρίου, φίλη μου με κεφαλαία γράμματα στο “νου και την καρδίαν”. Μου έκλεισε ραντεβού κι ήταν απούσα, γιατί, όπως μου εξήγησε, δεν ήθελε τέτοια πράξη. Κουβάλαγα μέσα στη ζέστη το χοντρό φάκελλο.

Τυχαία εκείνη την ημέρα συνάντησα τον Άρη Μαραγκόπουλο και μιλήσαμε για Αραβική λογοτεχνία. φεύγοντας, τον καθυστέρησα λέγοντάς του να δει κανά δυο φύλλα απ΄αυτά του ντοσιέ. Αυτό ήταν. Αποφάσισε αυτός να τα εκδώσει στα ελληνικά γράμματα. Όταν γύρισα με το καλό από το εξωτερικό, πήγα επί τούτου, του κατέθεσα μερικά. Χάρη σ´ αυτόν βγήκε το λάθος τρένο, και μάλιστα με το πραγματικό μου όνομα, ενώ εγώ ήθελα ψευδώνυμο. Ο κύβος ερρίφθη.

Χρωστάω πολλά σε όλους όσους ανέφερα. Γι´αυτό ακριβώς που έγραψα εδώ.

Τώρα με πήρε η μπάλα. Θα δούμε πού θα τερματίσει: Δοκάρι, φάουλ, ή γκολ;

ποιο γκολ; προπό θα παίξουμε; στα γαλλικά “προπό” είναι ο λόγος που αρμόζει κάπου…

 

getImage.php

 

Η μεταποίηση των ποιημάτων “ΤΡΙΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΕΚΕΙΝΗ” της Ελένης Κονδύλης Μπασούκου, Σελ 384-385, ΕΥΘΥΝΗ 2004, Τεύχος 392

(Γραμμένο στης 21/04/2016 στο ΛΟΝΔΙΝΟ)

 

THE ORIGINAL POEM: “ΕΚΕΙΝΗ”

 

Με πείσμα θρέφω τα εντόσθια μου.

Στο αμόνι, σφυρηλατώ με ισπανικό νερό τη μήτρα μου, μ’ άργιλο ψήνω

το τρομερό παιδί σου.

Κι έπειτα το ραβδάκι της μουσικής χτυπάω, σπάω πετάω σ’ οξείες νότες

τα θρύψαλα του εκμαγείου, λιώνω το χρυσάφι των σιταριών

της χώρας σου, τρίβω με το νερό της λήθης τη θλίψη τη δική

σου,

Λύπη εμένα κατοικεί,

γεννάω το σιωπηλό, φέρνω σε ξένο τόπο βογγητό για το τίποτα, μια θήκη

γι’ αυτό

[…]

© ΕΥΘΥΝΗ, 2004

160583-big   epiloxias-2

“Σε ποιό ηδονικό σου χρώμα;”

 

Κατοικήσαμε ως έμβρυα στο μητρικό κορμί

ξενυχτισμένος νοσταλγία

ξέρω πως κι οι πέτρες ήτανε κάποτε παιδιά

κυνηγημένοι ζεστασιά

σπέρνουμε χνάρια

σταγόνες ανάσας μας ψιθυρίζει η ομορφιά

διαλέγω λίγους καρπούς

και μια αρμαθιά στοργής

πόσο ανάλαφρα κλαδιά έχει η καρδιά σου

περπατώ μες τη μουσική

ξυλοπόδαρο ήχων

θανατωμένες οι λέξεις

και το ποίημα τάφος

ψαχούλεμα σπλάχνων ο έρωτας

βαθύς σαν όνειρο

αναζητώ μια μέρα υφαίνω

κι αγγίζω τις ταπεινοσύνες

εδώ τόσα βήματα αφημένα

άγαλμα ζυμωμένο ήσουν με πείσμα

μάρμαρα αγέννητα θρεμμένα εντόσθια

λήθη κι οργή

θρύψαλα το χρυσάφι

καλωσόρισες παράδεισε

κι η ερημιά στοργή

εμπιστεύθηκα τη θάλασσα

μήπως κι αυτό ακόμη

ήτανε λάθος;

αστρικοί χοροί αγέρηδων η στάχτη

που να σε πρωτοακουμπήσω

ερωμένη του κόσμου;

σε ποιό ηδονικό σου χρώμα;

στάλα στάλα αιμορραγούμε

σανδάλια επιπλέουν

ασημένια ποτάμια κι αφρισμένες λίμνες

ζωντανέψανε

η όραση γίνεται πάχνη

κι εγώ αναζητώ

τη χώρα σας

επίμονα και μάταια

ως το κόκκαλο

κολυμπάγανε κατάματά σου

η πεταλούδα κι η ελπίδα

κάθε φορά όταν βραδιάζει

κουλουριάζομαι σ’ ένα συρτάρι

αγκαλιά με κάτι φωτογραφίες

περιτριγυρισμένος κλάμα

βελούδινο ουρλιαχτό

από φως

κλείνω τα απεγνωσμένα σου

ματόκλαδα

βαθιά χαρακωμένα χείλη

στο τελείωμά τους

ταξιδεύουμε γλυκιά μου

ευτυχισμένοι ταξιδεύουμε αστείρευτα

κι ας έχουμε γόνατα καρφωμένα

στην προσευχή

και της Παναγιάς εσώπασαν

τ΄ αβυσσαλέα αναφιλητά

απόμεινε μια βραχνάδα απειλητική

κοίταξε αλλού φυλλοκάρδι μου

δεν πειράζει που είσαι κορνιζαρισμένη

σε σχήμα θανάτου

μάζεψε νύχτα και βούτηξε

στους παγωμένους καταρράχτες

οι δυό μας κρυφά

θα ζωντανέψουμε ξανά

κατάντησε η φύση γέρασμα

κι εμείς χαρακιές στ’ άπειρο

καταβεβλημένοι κατοικήσαμε

στην άβυσσο

ήμασταν εξ αρχής

προκαθορισμένοι

εξευγενισμένο ονείρεμα

έσχατο ποίησης

© MENELAOS KARAGIOZIS, HELLENIC POETRY, 2016

Aravikos_politismos


Η μεταποίηση του ποιήματος “ΥΔΩΡ” του Γιώργου Βαρθαλίτη, Σελ 336-337, ΕΥΘΥΝΗ 2004, Τεύχος 391

(Γραμμένο στης 21/04/2016 στο ΛΟΝΔΙΝΟ)

epiloxias-2

“Κι ο προφήτης παράφρων”

 

Έχει κάτι νεκρικό η θάλασσα

ασάλευτο φτερούγισμα κυμάτων

πέτρινα γεννημένος ο βράχος

και στο βάθος μιας σκιάς

ακηλίδωτο φως

λεύκες, περιστέρια, ναοί και διαύγεια

ξεπλένω τους κρυστάλλινους καθρέφτες

με βροχή και πληγές

σέρνω τον ήλιο ως τα κουρέλια

κάποιου σκουριασμένου ονείρου λησμονημένου

Ωκεανίδες γυναίκες

λιμνάζουν οι ώμοι σας

στις φλέβες

εκεί που ρέει η φωτιά ολομόναχη

βλέφαρα ψαριού

δίχως ίσκιο και μάτι

ξεπρόβαλα ως μέρα

αδειανός από χρόνο

περπατούσα δίπλα σε

ταφόπλακες

εγώ η βλάστηση

χειμωνιάτικα χόρτα

είδωλα γυναικεία

σκληρά σαν διαμάντι

τα λουλούδια έμαθαν

να διαρκούν έστω

και παραλλαγμένα

διαβρωμένος δάκρυ

Ω Κύριε

λυτρωμένος αγκάθια

αντιχτυπώντας

απάνω σου οι κραυγές

μας δροσίζεις

κι εμείς γδέρνουμε

το τσιμέντο

πληγώνουμε τους τοίχους

με κάδρα

υψώνομαι ως τα μαλλιά σου

κυανός και γαλάζιος

υπνοφόρα ζωή ποιόν τρομάζεις

ορμητικά στάθηκες δίπλα μου

ερωτικός σου ο όρκος Κίρκη

ευχήσου να ‘ναι ψευδαίσθηση

η ύλη

ακριβώς εδώ

βρήκα πεταμένο

το θαύμα μιας

καινούργιας χιλιετίας

η κοπελιά της Εγνατίας οδού

θερισμένη πλάι σε ράγες

πάνω στο χαρτί χυμένη

η σπασμένη θλίψη

κι ο προφήτης παράφρων

εγώ καλημέρα σας λέω

και ζωγραφίζοντας ρυτίδες

καληνυχτίζω τα πουλιά

© MENELAOS KARAGIOZIS, HELLENIC POETRY, 2016

getImage.php      varthalitis

THE ORIGINAL POEM:

 

[…]

Οι Καρυατίδες της θάλασσας σε βλέπουν

με τα νεκρά και με τα πέτρινα τους μάτια:

πικρό κι ασάλευτο μειδίαμα σα Σφίγγας

μπροστά στ’ ανήριθμο βλεφάρισμα πελώριων

κορών στους δρόμους τους γλαυκούς και δίχως ίσκιο.

[…]

© ΕΥΘΥΝΗ, 2004

 

 

 

 Του Γιώργου Βέη

Ο Γιώργος Βαρθαλίτης ανήκει στους νεώτερους στοχαστικούς στιχόφιλους. Εγνωσμένης γλωσσικής επάρκειας και αισθητικής τριβής, παρακολουθεί με προσοχή και επαγγελματική συνέπεια το λογοτεχνικό έθος και τη συναφή παραγωγή, διαχρονικά μάλιστα, όπως διαμορφώθηκε και διαμορφώνεται μέσα και έξω από τη χώρα μας. Αρθρογραφεί επίσης σε περιοδικά και εφημερίδες με τον τρόπο του αυθεντικού ποιητή: ως εξειδικευμένος αναγνώστης που είναι ήδη, αποδίδει πρωτεύουσα σημασία στην ειδοποιό διαφορά, καταγγέλλει κατά καιρούς συμβάσεις της λογοτεχνικής σκηνής μας, δεν παραλείπει να διαμορφώσει κριτικά σειρές ολοκληρωμένων θέσεων, ασκεί τεκμηριωμένο έλεγχο μέσα στο αποδεκτό πλαίσιο της καλόπιστης αντιπαράθεσης των εκατέρωθεν επιχειρημάτων, βεβαίως διαμορφώνει γλωσσικό τοπίο και ακριβολογεί εκεί ακριβώς που άλλοι συνήθως φλυαρούν, περισπώνται ή παλιμπαιδίζουν.

Οίκοθεν νοείται ότι προσηλώνεται ιερατικώς στα ινδάλματά του, στα οποία συγκαταλέγονται φέρ’ ειπείν ο Καλλίμαχος, ο Μαλλαρμέ, ο Κ. Π. Καβάφης, ο Άγγελος Σικελιανός, ο Κώστας Καρυωτάκης, αλλά και ο νομπελίστας Πρέσβυς Οκτάβιο Πας. Περισσότερο εστέτ παρά «στρατευμένος στη στράτευση», περισσότερο ανθρωποκεντρικός παρά οτιδήποτε άλλο, δοκιμιογραφεί με φειδώ και περίσκεψη. Δεινός λατινιστής, μεταξύ άλλων, κλίνει μάτι στο πλέον υποψιασμένο κοινό της Αγοράς μας. Ρέκτης, εικονοκλάστης και ανακαινιστής ταυτοχρόνως λησμονημένων αλλά ευεργετικών ειδώλων, αγαπά το φιλολογικό παρελθόν ως σώμα του νυν. Σεμνύνεται όταν πιστεύει ότι το επιβάλλει η συγκυρία, αποδίδει όμως ευθύνες όταν οι πέριξ «καρποί» είναι μακάρια φληναφήματα. Γράφει διότι είτε εξανίσταται είτε δακρύζει από συγκίνηση.

bookpress

βαρθαλίτης


 

Η μεταποίηση του ποιήματος “Ο ΛΑΖΑΡΟΣ” του Γιώργου Μανουσάκη, Σελ 327, ΕΥΘΥΝΗ 2004, Τεύχος 391

(Γραμμένο στης 21/04/2016 στο ΛΟΝΔΙΝΟ)

epiloxias-2

“Πολύπλοκος οραματισμός”

 

Τρομάζει η ζωή το πρόσωπο

που αν και διστάζει να τυφλωθεί

βόσκει σε σκοτάδια

στους βρώμικους δρόμους

κάθε φτωχογειτονιάς

βρίσκονται οι πύλες

της εξυγίανσης

σαν αρνί ετοιμάζομαι

ας με θυσιάσει η άνοιξη

διστάζω να μετακομίσω

στην εντεκάτη διάσταση

προσεχτικά μελετούσα

τον θάνατό μου

γιατί ήξερα πως

όσο κι αν

λουστώ μέρες

παράξενα θα μυρίζω

όπως τα νεκρικά κρίνα

πέτρες ευεργετικές

ας μην σας μιλήσω άλλο

κουρασμένη έχω φωνή

σκοτείνιασα τώρα από χαρά

κι ετοιμάζομαι

ν’ εξαγοράσω τέσσερα

ακόμη χρόνια

με φαρμάκι σοφίας

ο θάνατος είναι

η πρώτη αληθινή χαρά

της ζωής

μεγάλο δώρο οι εχθροί μου

και βαρύ αντάλλαγμα εγκυμοσύνης

οι εξαίσια τραγικές μοίρες

τόσο ποιητικά λόγια

κι όμως ανήκουστο κενό

η ανηθικότητα κάθε νιότης

τι ευχαρίστηση

σαν παραβιασμένη αγάπη

ο Λάζαρος μεγαλοεπιχειρηματίας

καταφέρνει και διαφθείρει

τους τάφους

λαμπροσύνη ήμουν

ευεργετημένος και φωτεινότητα

μ΄ είχε γεννήσει ο ίδιος ο ήλιος

σκάρτο αντισώμα σήψης

αξιόλογο βέβαια

κτητικοί οι βασιλιάδες

μα εμείς οι υπήκοοί τους

αποκτήσαμε σιωπή και

λίγες λέξεις σιγής

μην νομίζετε πως κατέληξα έτσι

όχι τυχαία

αλλά από επίγνωση

και πολύπλοκο οραματισμό μυστηριώδη

© MENELAOS KARAGIOZIS, HELLENIC POETRY, 2016

poiein.gr

 

1.Μινώταυρος

Είχε το σώμα το δικό μου – και την ελιά μου ακόμη στο δεξί του μπράτσο.

Μόλις αντικριστήκαμε όρμησε πάνω μου μʼ άγριο μουγκρητό. Μα καθώς αγκαλιάστηκαν τα σώματά μας κι αρχίσαμε το πάλεμα έβλεπα όλο και πιο πολύ πως πάλευα μʼ εμέ τον ίδιο.

Σκληρός ο αγώνας. Μια εκείνος νικούσε, μια εγώ. Κι όταν τον έριξα επιτέλους χάμω είδα να τρέχουν απʼ τα μάτια του δυο δάκρυα, καθώς τα στύλωνε μέσʼ τα δικά μου. Για μια στιγμή ένιωσα να δειλιάζω, σα να ʼμουν εγώ ο νικημένος. Μα δεν αφέθηκα στη θλίψη. Τράβηξα το σπαθί μου και το βύθισα ως τη λαβή στο λαιμό του.

Από τότε είναι φορές που κοιτάζοντας το λαμπερό χαλκό βλέπω στη θέση του κεφαλιού μου κεφαλή μινώταυρου.

 

Minotaurus

Er hatte meinen Körper – und mein Muttermal noch an seinem rechten Arm.

Kaum standen wir einander gegenüber, ging er auf mich los mit lautem Brüllen. Aber als unsere Körper sich umeinander geschlungen und wir den Kampf begonnen hatten, bemerkte ich mehr und mehr, dass ich mit mir selbst kämpfte.

Der Kampf war hart. Mal war er stärker, mal ich. Und als ich ihn schließlich zu Boden geworfen hatte, sah ich zwei Tränen aus seinen Augen laufen, wie er sie anstarrte mit meinen. Für einen Moment verspürte ich Angst, dass ich der Besiegte wäre. Doch ich verlor mich nicht in der Sorge. Ich zog mein Schwert und stieß es bis zum Griff in seinen Hals.

Seitdem geschieht es manchmal, dass ich beim Blick in das glänzende Metall an der Stelle meines Kopfes den Kopf des Minotaurus sehe.

    anthologia-giorgi-manousaki_0

2. Το φίδι των αγρών

Πριν να το δεις ακόμη σήκωσες την πέτρα.

Κοίταξε τι μικρό που είναι τι άκακο, πόσο εύκολα τρομάζει. Δεν ξέρει τι είναι ύψος. Ποτέ δεν είδε τον ουρανό δεν ελαχτάρησε αναβάσεις. Ταπεινά προσκυνά τη γη που πάνω της έρπει που μέσα της κρύβεται.

Μην το πειράξεις, δεν θα σε πειράξει. Δεν έχει καμιά σχέση με πειρασμούς και με πρωτόπλαστους.

 

Die Feldschlange

Noch bevor du sie gesehen hast, hast du den Stein schon in der Hand.

Sieh doch, wie klein sie ist, wie gutmütig, wie leicht sie erschrickt. Sie weiß nicht, was Höhe ist, hat das Firmament nie gesehen und sich nie nach Himmelfahrten gesehnt. Bescheiden betet sie die Erde an, auf der sie kriecht, in der sie sich verbirgt.

Lass sie, reize sie nicht, dann beißt sie dich nicht. Sie hat nichts zu schaffen mit Versuchungen und nichts mit den ersten Menschen.

    pict6

3.Ο μονήρης άγγελος

Όταν, βαδίζοντας αργά σε κάποιο δρόμο του πάρκου, δεις να σηκώνονται άξαφνα τα ξερά φύλλα σαν από ανεμοστρόβιλο είνʼ ο άγγελος που υψώθηκε χτυπώντας τα φτερά του ο άγγελος ο μονήρης ο περιπατητής.

 

Der einsame Engel

Wenn du beim Spazieren auf einem Weg im Park plötzlich das trockene Laub in der Luft schweben siehst, wie von einem Wirbelsturm: Das ist der Engel, der mit seinen Flügeln schlagend aufgestiegen ist. Der einsame Engel, der Wanderer.

    slide_18

4. Ο τοίχος

ή ο κόσμος είναι άλαλος ή εγώ είμαι κουφός.

(Zbigniew Herbert)

Ο τοίχος θέλει να σε πείσει πως είναι το τέρμα. Ό,τι δε βλέπεις δεν υπάρχει. Γιατί να ξοδεύεις τη σκέψη σου γιατί να καταφεύγεις στη φαντασία;

Αρκέσου στην ωραία επιφάνεια στο παιγνίδι της πέτρας με τον πηλό στις πράσινες τούφες εδώ κι εκεί. Κοίταξε στην κορφή του το κόκκινο μαντίλι της παπαρούνας που το κουνά τʼ αεράκι του βουνού.

Γνωστές και οικείες εικόνες. Τι άλλο θέλεις

 

Die Mauer

Entweder ist die Welt stumm oder ich bin taub. (Zbigniew Herbert)

Die Mauer versucht dich zu überzeugen, dass sie die Grenze ist. Was du nicht siehst, existiert nicht. Warum deine Gedanken verschwenden? Warum dich in Vorstellungen flüchten?

Freue dich an der schönen Erscheinung, am Spiel der Steine mit dem Mörtel, an den grünen Büscheln hier und da. Sieh auf dem oberen Rand, das rote Tuch aus Mohn, mit dem ein Wind aus den Bergen winkt.

Bekannte und vertraute Bilder. Was willst du mehr?

 

5.Πορεία

Περάσαμε ποταμούς αφρισμένους που σπούσαν σε καταρράχτες. Διασχίσαμε έλη όπου βούλιαζε κάθε τόσο το πόδι. Βουνά ανεβήκαμε, όλο πέτρα τεφρή. Κουραστήκαμε, πεινάσαμε, διψάσαμε γέμισε αγκάθια η ψυχή μας.

Για να δούμε στο τέλος το βάραθρο, το χάσμα το σκοτεινό όπου γλίστρησαν όλοι οι πριν από μας.

 

Reise

Wir haben schäumende Flüsse überquert, die eilten Wasserfällen entgegen, sind durch Sümpfe gegangen, und immer wieder versank uns der Fuß. Auf Berge sind wir gestiegen, nichts als aschfarbener Fels. Müde sind wir geworden, haben Hunger und Durst und die Seele voller Dornen.

Auf dass wir am Ende die Schlucht sehen, den dunklen Abgrund, in den geglitten sind die vor uns waren.

    lezanta_eist_oppenh

6.Αναλγησία

Οι άγγελοι δεν ξέρουνε τον πόνο. Πετούν ανάμεσα στʼ αστέρια ʽκει που δε φτάνουν οιμωγές και στεναγμοί. Πίνουνε φως κυανό αναπνέουν μουσική.

Γιʼ αυτό μην ικετεύεις τη βοήθειά τους. Αν ακούσουν ανθρώπινο κλάμα κλείνουν τʼ αυτιά μην αντέχοντας μια τόσο παράφωνη μουσική.

 

Schmerzlos

Engel kennen keinen Schmerz. Sie fliegen zwischen den Sternen, da wo Heulen und Jammern nicht hingelangt. Sie trinken blaues Licht und atmen Musik.

Deswegen sollst du sie nicht um Hilfe bitten. Hören sie Menschen klagen, verschließen sie die Ohren, sie vertragen so viel Missklang nicht.

  pict8

7.Πίσω από τον καθρέφτη

Μεσʼ από τον καθρέφτη με κοιτάζει ο εαυτός μου. Φτάνουνε πια τα ψέματα. Πίσω από τον καθρέφτη κρύβεται κάποιος άλλος. Ο αεί κρυπτόμενος ο διαρκώς σιωπηλός.

Με μια πέτρα σπάζω το κρύσταλλο. Κομματιασμένος, σπαραγμένος με κοιτάζει πάντα ο εαυτός μου.

 

Hinter dem Spiegel

Mitten aus dem Spiegel sieht mein Selbst mich an. Genug der Lügen! Hinter dem Spiegel versteckt sich ein anderer. Der immer Verborgene, der hartnäckig Schweigende.

Ich nehme einen Stein und zertrümmere das Glas. In Stücken, zersplittert sieht weiter mein Selbst mich an.

*********************************************************************

Ο ποιητής Γιώργης Μανουσάκης (1933-2008) γεννήθηκε και έζησε στα Χανιά. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών κι εργάστηκε επί 26 χρόνια στη Μέση Εκπαίδευση. Δημοσίευσε ποιητικές συλλογές, διηγήματα, ποιήματα, και ταξιδιωτικές εντυπώσεις. Πολλές μελέτες του έχουν κατά καιρούς δημοσιευθεί σε περιοδικά και εφημερίδες των Χανίων και των Αθηνών, ενώ μέρος του έργου του παραμένει ανέκδοτο. Το 1977 τιμήθηκε με το Βραβείο Καζαντζάκη για το έως τότε έργο του και το 1981 με το Κρατικό Βραβείο για το “Οδοιπορικό των Σφακιών’.

Der Dichter Jorgis Manousakis (1933-2008) wurde in Chania (Kreta) geboren und lebte dort. Er studierte an der Philosophischen Fakultät der Universität Athen und arbeitete 26 Jahre als Gymnasiallehrer. Er veröffentlichte Lyrikanthologien, Erzählungen, Gedichte und Reisebeschreibungen. Viele seiner Texte wurden in Zeitungen und Zeitschriften in Chania und Athen gedruckt, ein Teil seines Werkes ist noch unveröffentlicht. Im Jahre 1977 wurde er mit dem Kazantzakis-Preis für sein damaliges Gesamtwerk und im Jahre 1981 für „Reisebeschreibung von Sphakia“ mit dem Staatspreis geehrt.

poiein.gr

pict9


 

ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ ΠΙΚΡΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΓΙΑΤΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΗΤΑΝ ΑΝΕΚΑΘΕΝ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΖΥΜΙΟΥ ΤΗΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΗΣ. ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΟΖΥΜΙ ΕΤΟΥΤΟ ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ ΣΗΜΕΡΑ. ΚΥΡΙΩΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΙΔΙΟΥΣ ΤΟΥΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΕΣ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΣΑΡΩΣΕΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ Ο ΜΗΔΕΝΙΣΜΟΣ. ΚΙΝΔΙΝΕΥΕΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΔΕΞΙΟΥΣ, ΣΥΧΝΑ ΥΠΟΥΛΟΥΣ, ΤΡΟΠΟΥΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΤΟΥΣ, ΚΑΙ ΑΠΟΣΑΘΡΩΝΕΤΑΙ Η ΠΕΠΟΙΘΗΣΗ ΠΩΣ ΕΧΟΥΝ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑ, ΚΑΙ ΚΑΘΗΚΟΝ, ΝΑ ΣΤΑΘΟΥΝ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ 21ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ. Ο ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΔΙΟΧΕΤΕΥΕΙ ΜΕ ΜΥΡΙΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΤΩΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΩΝ ΤΗΝ ΣΗΨΗ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ, ΤΟΝ ΠΥΡΕΤΟ ΤΗΣ ΥΛΙΚΗΣ ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑΣ, ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΖΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΕΣ ΣΕ ΥΠΗΡΕΤΕΣ ΤΟΥ ΣΥΝΙΣΤΑ ΤΟΝ ΠΙΟ ΕΠΙΦΟΒΟ, ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ, ΕΧΘΡΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥΣ. ΔΙΟΤΙ ΔΕΝ ΤΟΥΣ ΕΠΙΤΙΘΕΤΑΙ, ΤΟΥΣ ΞΕΠΛΑΝΕΥΕΙ, ΞΥΠΝΩΝΤΑΣ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥΣ ΕΝΣΤΙΧΤΑ ΕΚΕΙΝΑ ΠΟΥ ΕΝΑΣ ΖΩΝΤΑΝΟΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΕΓΝΩΡΙΖΕ ΝΑ ΤΙΘΑΣΕΥΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΗΜΕΡΩΝΕΙ.

ΟΣΑ ΔΕΝ ΕΧΑΣΑΜΕ ΥΠΟ ΤΟΥΣ ΡΩΜΑΙΟΥΣ, ΟΣΑ ΜΕ ΑΚΡΑΙΑ ΤΡΑΓΙΚΗ ΕΜΜΟΝΗ ΔΙΑΦΥΛΑΞΑΜΕ ΥΠΟ ΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΟΥΣ, ΤΩΡΑ ΑΠΟΜΕΝΟΥΝ ΑΦΥΛΑΚΤΑ. Ο ΝΕΟΛΛΗΝΑΣ ΧΑΝΕΙ ΤΟΝ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΟ ΤΟΥ ΟΥΡΑΝΟ ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΑΡΕΤΗ ΠΙΕΖΕΤΑΙ ΝΑ ΥΠΗΡΕΤΗΣΕΙ ΔΙΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ, -ΚΑΙ ΤΟΝ ΔΙΚΟ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟ. ΟΧΙ ΩΣ ΠΡΟΘΑΛΑΜΟ ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΑΛΛΑ ΩΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΦΑΝΙΣΜΟ, ΩΣ ΕΠΙΒΟΛΗ ΛΗΣΤΡΙΚΗ ΤΟΥ ΥΛΙΣΤΙΚΟΥ ΜΗΔΕΝΟΣ.

 


ΚΩΣΤΑΣ ΤΣΙΡΟΠΟΥΛΟΣ, Η ΔΥΣΚΟΛΙΑ ΝΑ ΓΙΝΕΙΣ ΝΕΟΛΛΗΝΑΣ, ΕΥΘΥΝΗ, ΤΕΥΧΟΣ 340, Σελ. 304-306, 2004,

 

ΒΕΒΑΙΑ Ο ΤΖΙΜΗΣ ΤΟ ΕΙΠΕ ΚΑΠΩΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ:

ΚΑΙΩ ΤΑ ΔΕΝΔΡΑ ΧΤΙΖΩ ΜΕΖΟΝΕΤΕΣ

ΘΑ ΚΑΝΩ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΟΥ ΜΑΡΙΟΝΕΤΕΣ κτλ..κτλ..

ΔΙΟΤΙ ΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΦΑΙΝΕΤΑΙ (ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΒΕΒΑΙΑ) ΤΟ ΙΔΙΟ ΑΠΟ ΟΠΟΙΟ ΣΗΜΕΙΟ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΤΟΥ ΚΙ ΑΝ ΤΟ ΚΟΙΤΑΞΕΙΣ (ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ)

ΚΑΙ ΠΟΣΟΙ ΝΕΟΕΛΛΗΝΕΣ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΤΟΝ ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΣΗΜΑΙΑΣ?


altan4

ΚΑΙ ΠΟΣΟΙ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ?


 

“Όλα ήταν βαρετά”

(μεταποίηση διάφορων κειμένων, γραμμένο στης 21/04/2016 στο Λονδίνο)

epiloxias-2

Μια νεκρή πέτρα είχε για κατοικία

τάφους βουβούς

Πεινασμένος ήταν ο Χριστός

μα δεν ήξερε να μαγειρεύει

ώσπου ανακάλυψε την ειρωνεία

κι ευχαριστημένος ρεύτηκε

προαισθάνθηκε ο κόσμος

πως θα καταστραφεί

όμως του ‘χε απαγορευτεί

η επιλογή της αυτοκτονίας

κάποιος φιλόσοφος ονόματι Σενέκας

αυνανιζόταν τουλάχιστον

τρείς φορές ημερησίως

οι Ολύμπιοι θεοί

βάρυναν επικίνδυνα κι άρχισαν

δίαιτα με νέκταρ

άνεργος ήτανε ο Ηρακλής

κι είχε για χόμπι

τους δώδεκα άθλους

κι ο Λάζαρος περιπλανιόταν

περισσότερο θνητός παρά αναστημένος

παραμεθόριος περιοχή η κόλαση

κι εγώ επιστρέφω περίλυπος

στο όραμα μιας κουκουβάγιας

κωφάλαλη η αθανασία

και μονιασμένη αγόρασε

ένα κομπιούτερ APPLE

για να ‘χει λίγη συντροφιά

στα γερατειά της

τυραννικιά η μοίρα κι αδέξια

με θαυμάζει πόσο θρασύς

γίνομαι όταν γράφω

επαινώ θανάσιμα τους μοναχούς

που σπουδάζουνε δημοσιογραφία

το γλυφομούνι ένα καθεστώς

ολοκληρωτικό είναι

κι όλοι οι άνδρες έχουν

ψεύτρες γλώσσες

βασιλιάδες φαντάσματα

απροκάλυπτα αληθοψεύδονται

ξεπλένουν με λίγο μονάχα σπέρμα

ιδεολογίες ηδονής

η τρέλα κίβδηλο πρόσχημα

ιεροσύνης κατάντησε

αφού κανείς μας δεν έχει

λόγο ύπαρξης

αποφασιστικά απολυμαίνω τους πόθους μου

χρησιμοποιώντας χλωρίνη σκέψης

παρότι σκαλίζω στίχους

δεν σημαίνει πως είμαι

κι ένας πετυχημένος οδοντογιατρός

ώσπου κάποιος μονοκύτταρος οργανισμός

ιδιοφυής ανακάλυψε το σεξ

απολιθωμένοι οι θεοί φθονούν

τα μυρμήγκια και τις μύγες

” Η μαλακία ως είδος ψυχαγωγίας”

ωραίος τίτλος για φιλοσοφικό δοκίμιο

όταν πρωτοδημιουργήθηκες σύμπαν

όλα ήταν βαρετά

δεν θα είνα υπερβολή ο ισχυρισμός

πως το big-bang απέτυχε

ως  απονομή δικαιοσύνης

μονάχα αν καταφέρω

να χαλιναγωγήσω έστω και μερικούς

έντονους  πόνους

η τέχνη μου θα χαλιναγωγηθεί

το προφυλαχτικό από

ποιούς άραγες με προφυλάσσει;

αφού έτσι κι αλλιώς είμαι

παραφουσκωμένος σπέρμα

 κι αν ήρθε ένα δήθεν

“τέλος της ποίησης”

ε και!

εφόσον οι θεοί όλοι

(ακόμη κι εκείνοι του Ολύμπου)

είναι τεμπελχανάδες και χαραμοφάηδες

© MENELAOS KARAGIOZIS, HELLENIC POETRY, 2016


ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΥΠΟΚΡΙΣΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΑΡΑΞΗ (ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ το 1995!)

 


 

ΕΓΩ ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΠΟΙΗΤΗΣ

ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΜΕΣΑ ΖΕΙΣ ΣΤΗΝ ΞΕΝΙΤΙΑ…

[…]

ΑΥΤΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΝ ΚΑΛΟ

ΑΛΛΟΙ ΤΟΝ ΕΙΧΑΝ ΠΡΩΤΑ

ΓΕΛΑ ΦΙΛΕ ΜΟΥ ΓΕΛΑ ΦΙΛΕ ΜΟΥ

ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΝΕ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΓΙΑ ΛΥΠΗ

ΑΥΤΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΝ ΚΑΛΟ

ΣΕ ΜΑΣ ΤΟΝ ΠΑΡΑΔΩΣΑΝΕ

ΤΡΕΧΑ ΦΙΛΕ ΜΟΥ ΤΡΕΧΑ ΦΙΛΕ ΜΟΥ

ΚΑΙ ΜΗ ΒΑΡΕΙΑ ΤΟΝ ΠΑΙΡΝΕΙΣ

ΑΥΤΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΝ ΚΑΛΟ

ΑΛΛΟΙ ΤΟΝ ΚΑΡΤΕΡΑΝΕ

ΣΚΕΨΟΥ ΦΙΛΕ ΜΟΥ ΣΚΕΨΟΥ ΦΙΛΕ ΜΟΥ

ΤΗΝ ΩΡΑ ΠΟΥ ΘΑ ΦΕΥΓΕΙΣ


 

ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΚΜΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ  (ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ το 1995!)

 

 >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>
altan1

ΖΟΥΜΕ ΣΕ ΒΑΡΟΣ ΤΩΝ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΓΕΝΕΩΝ (ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ το 1995!)

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
altan5

Submit a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *